De les over mantelzorg is nog maar net begonnen en één meisje valt eigenlijk meteen op. Achterin zit Vivian (14 jaar) en wat opvalt is dat ze bij ieder antwoord de juiste snaar raakt. Niet emotioneel, geen gegiechel, gewoon heel volwassen geeft ze voorbeelden van situaties bij haar thuis. Alsof ze de les over jonge mantelzorgers zelf wel even kan geven. Ze vertelt over haar opa die niet veel meer zelf kan en over haar jongere broertje met diabetes en hoe ze hen helpt. Wanneer je je ogen sluit hoor je een studente van 23, ware het niet dat je een doodnormaal 14-jarig meisje ziet.
Nou Vivian, je klinkt wel erg volwassen in hoe je met de situatie omgaat! (ze begint te blozen en kijkt verlegen weg). Hoe lang weet jij al dat je mantelzorger bent?
“Om eerlijk te zijn wist ik tot vandaag helemaal niet wat een mantelzorger was. Ik deed het gewoon. Er werd vandaag uitgelegd dat een mantelzorger voor andere mensen zorgt, en dat doe ik. Mijn broertje (Luuk) heeft diabetes sinds hij 6 is, daarom heeft hij veel zorg nodig van mijn ouders. Ik kan niet zoveel voor hem doen, maar ik heb nog 3 andere broertjes en sinds kort een zusje die jonger zijn, die houd ik dan bezig wanneer mijn ouders voor Luuk zorgen. Ook zorg ik al sinds mijn 9de voor mijn opa, die niet veel meer zelf kan. Normaal gesproken deed mijn oma dat ook, maar die kan sinds 2 dagen ook niet meer lopen. Dus ik moet sinds kort ook al naar mijn opa en oma om bijvoorbeeld koffie voor ze te zetten. Dat vind ik helemaal niet erg om te doen hoor! Ik vind het zelfs wel leuk, ik woon er toch 2 minuten vandaan. Ik vind het alleen zo zielig voor hen.”
Ik merk dat ze zich vaker zorgen maakt. Niet dat ze enig zelfmedelijden heeft of erkenning wil. Ze doet het maar al te graag. Maar het houdt haar alleen wel bezig.
“Ik heb ‘s nachts wel eens het gevoel dat mijn ouders zijn vergeten om het bloedsuikerniveau van mijn broertje te checken. Dus dan ga ik naar hem toe en dan kan ik voelen aan zijn vinger of het al is gebeurd of niet, maar voor de zekerheid doe ik het altijd nog een keer. Daar word ik soms gewoon ook wakker van, maar ik word er niet moe van hoor.”
Dat verantwoordelijkheidsgevoel, die volwassenheid (begint weer te blozen) maakt wel dat je veel ouder lijkt dan je bent. Merk je daar iets van?
“Ik weet niet of ik er volwassener door ben geworden. Ik kan wel merken dat ik soms anders over dingen denk dan mijn vriendinnen. Bij sommige dingen denk ik soms, ach ja boeien…
Het is natuurlijk wel zo dat ik andere dingen doe dan toen ik 9 was. Ik hield mijn broertjes altijd bezig door met ze te spelen, nu moet ik op ze passen. Ik vind het wel leuk om de oudste te zijn en een opvoeden rol te hebben. Meestal vermaken mijn broertjes zichzelf wel en dan kan ik mooi huiswerk maken.”
Rust er niet veel teveel last op de schouders van een 14-jarige?
“Nee, ik heb er eigenlijk helemaal geen last van. Als ik niet kan of wil oppassen regelen mijn ouders iets anders. Als ik wil kan ik altijd naar vriendinnen en naar korfbal. Ik kan er ook altijd goed over praten, met mijn ouders of met vriendinnen. Daarom was de dag met de presentatie over mantelzorgers niet anders dan andere dagen. Op school wordt er over gepraat, thuis wordt erover gepraat, zo anders dan normaal is dat niet.
