Hoe?
Care2Share is een educatief en interactief programma dat door Spectrum is ontwikkeld om jongeren en hun omgeving te bereiken.
Met Care2Share wordt het thema ‘jonge mantelzorgers’ op de kaart gezet door:
- Het thema mantelzorg bespreekbaar te maken onder jongeren;
Jonge mantelzorgers bewust te maken van het feit dat zij mantelzorger zijn; - Kennis te delen zodat de omgeving van jonge mantelzorger ondersteuning kan bieden;
- Met lokale steunpunten voor mantelzorgers het ondersteuningsaanbod bekend te maken bij de professionals om de jongeren heen.
Onze ervaring met het project plus de bijbehorende materialen staan op deze website. Welzijnsorganisaties, mantelzorgondersteuners of scholen kunnen zelf een Care2Share-Event organiseren om zo bewustwording en ondersteuning van jonge mantelzorgers dichterbij tebrengen.
Hier staat het project uitgelegd, aangevuld met tips&tricks, links naar informatie en algemeen materiaal dat gebruikt kan worden. Natuurlijk is elke jongere en elke school anders, maar het geeft goed houvast om zelf Care2Share te organiseren!
- Stap 1. Doelgroep
- Stap 2. Voorbereiding
- Stap 3. Mentorenvoorlichting
- Stap 4. De theaterdag
- Stap 5. Evaluatie en borging
Stap 1. Doelgroep
We merken dat het onderwerp het beste bespreekbaar gemaakt kan worden in het voortgezet onderwijs. Je bereikt in een keer grote groepen jongeren die open staan voor maatschappelijke onderwerpen. Daarnaast durven ze zich in de veilige(!) omgeving van een klas vaker kwetsbaar op te stellen.
De toneelvoorstelling door trainingsacteurs is het meest geschikt voor jongeren in de eerste twee klassen van de middelbare school. Daarnaast is het mooi om zo dit onderwerp redelijk vroeg bespreekbaar te maken. Daar hebben ze tijdens de rest van hun middelbare schooltijd voordeel van!
Materialen:
Care2Share Folder - Algemeen (A5)
TIPS&TRICKS
- Zorg voor een veilige sfeer in de klas. De eerste weken van de brugklas is deze sfeer er nog niet altijd, dit kan een reden zijn om het wat later in het jaar te organiseren.
- Scholen hebben vaak een programma rond maatschappelijke thema’s. Het is mooi als hierbij kan worden aangesloten.
- De mentorles is een belangrijk onderdeel van het programma. De ervaring leert dat een gemotiveerde mentor een belangrijke succesfactor is voor het welslagen van het project. Het kan daarom een idee zijn om deelname niet verplicht te stellen, maar deze beslissing aan de mentor te laten.
Stap 2. Voorbereiding
Een goede eerste stap is een overleg tussen de mogelijke samenwerkingspartners, zoals:
- De afdelingscoördinator of de directie van een school. Zo kan het belang van het onderwerp worden benadrukt. Daarnaast is het van belang zorgcoördinatoren te betrekken. Zij kunnen het onderwerp vaak goed inbedden.
- Het lokale Steunpunt Mantelzorg. Zij zijn onmisbaar vanwege hun kennis over mantelzorg en kunnen ook ondersteuning bieden als er een leerlingen zijn die dat nodig hebben. Zij kunnen ook betrokken worden om een informatieve les te verzorgen, zowel voor professionals als leerlingen.
- Het is zinnig om de ambtenaar Informele Zorg van de gemeente te betrekken. De gemeente heeft belang bij zorg en aandacht voor (jonge) mantelzorgers. Bovendien zijn zij vaak een belangrijke financier voor het project.
Als alle partners bereid zijn om samen een Care2Share-event te organiseren kan contact opgenomen worden met Factor Veermans, de theatergroep die de voorstelling speelt die speciaal voor dit programma ontwikkeld is. Zij werken met trainingsacteurs, die goed in staat zijn om het onderwerp op een luchtige manier bespreekbaar te maken. Hier is wel een budget voor nodig.
Tot slot is een goede praktische organisatie van belang. Er moet een goede taakverdelingen worden gemaakt, er moet een strak rooster gemaakt worden door de school, de benodigde materialen moeten worden verzameld. Om dat zo soepel mogelijk te laten verlopen kun je hier een concept draaiboek downloaden. Daarnaast stellen we alle bronmaterialen die je nodig hebt om je eigen Care2Share poster en flyers te maken gratis beschikbaar.
Materialen:
Care2Share - Powerpoint mentoren
Care2Share – Voorbeeld rooster (Excel)
Care2share – Draaiboek
Care2Share folder - Jonge Mantelzorgers (A5)
Care2Share Folder - Algemeen (A5)
Care2Share - Rollup-Banner 1 (206x85cm)
Care2Share - Rollup-Banner 2 (206x85cm)
Care2Share - Sticker
Care2Share - Tickets voor de theatervoorstelling (A5)
Care2Share - Poster(A3)
Care2Share - Voorbeeld persbericht
TIPS&TRICKS
- De lokale mantelzorgorganisaties zijn te vinden via www.mezzo.nl.
- Het is goed om één projectcoördinator aan te stellen.
- Als het belang van dit project wordt onderkend door een leidinggevende op school, zal dit ook bij de mentoren meer draagvlak hebben.
- Lizet Huizing van Factor Veermans kan meer vertellen over de voorstelling.
Zij is bereikbaar via:
020 – 509 11 80
lizet.huizing@factorveermans.nl
www.factorveermans.nl - De communicatieafdeling van de school of de welzijnsorganisatie kan eventueel helpen bij het aanpassen van het PR materiaal .
- Volg het voorbeelddraaiboek niet bij de letter, maar kijk wat voor de school werkt.
Stap 3. Mentorenvoorlichting
Care2Share is er voor jongeren, maar vooral via de professionals die bij hen betrokken zijn. Mentoren hebben een belangrijke rol bij het signaleren en ondersteunen van jonge mantelzorgers. Daarom hebben zij een centrale rol in dit project. Op de dag van het theaterstuk zullen de leerlingen het onderwerp in hun eigen klas bespreken. Om deze situatie zo herkenbaar en veilig mogelijk te maken adviseren we om mentoren zelf deze les te laten verzorgen. Zo zullen de leerlingen eerder geneigd zijn om ervaringen te delen, groeit de kennis over het onderwerp bij de mentor, maar neemt ook het vertrouwen toe om daar in de toekomst naar te handelen.
Om de mentoren daar zo goed mogelijk op voor te bereiden is het belangrijk om hen voor te lichten over dit thema. Onze ervaring is dat veel docenten nog niet bekend zijn met het thema jonge mantelzorgers. De voorlichting of gastles over jonge mantelzorgers kan bijvoorbeeld door een mantelzorgconsulent gegeven worden, of door een preventiemedewerker van de eerstelijns GGZ. Zij kunnen dan ook tips geven om het onderwerp in de klas te bespreken. De PowerPoint-presentatie die je hier vindt kan hiervoor gebruikt worden, maar vaak wordt hier een eigen draai aan gegeven.
Materialen:
Care2Share folder - Jonge Mantelzorgers (A5)
Care2Share - Powerpoint mentoren
Care2Share - Tickets voor de theatervoorstelling (A5)
Care2Share - informatiebrief voor mentoren
TIPS&TRICKS
- Elke school is anders. Het kan handig zijn om van tevoren te informeren welke vragen (of spanningen) er bij de mentoren leven.
- Vaak hebben de mentoren een periodiek overleg. Dit kan een mooi moment zijn om bij aan te sluiten.
- Mentoren zijn vaak op zoek naar een veilige en leuke manier om de les te geven. De werkvormen die hieronder staan kunnen daarbij helpen.
Stap 4. De theaterdag
De dag waarbij het theaterstuk en de mentorles worden gegeven staat centraal. De leerlingen krijgen eerst in groepen van maximaal 60 leerlingen een voorstelling van twee trainingsacteurs die het onderwerp op een zowel luchtige als serieuze manier inleiden en bespreekbaar maken.
Het verhaal dat ze vertellen gaat over een jongen die het erg goed doet op school en die goed kan zingen. Hij heeft ook nog eens een meisje achter zich aanzitten. Hij komt dan ook over als ‘de perfecte leerling’. Op het eerste gezicht lijkt er niks aan de hand. Maar heel voorzichtig kom je erachter dat hij mantelzorger is voor zijn moeder. Hij schaamt zich daarvoor en durft geen hulp te zoeken. Langzamerhand isoleert hij zichzelf en komt in de knel te zitten. Na afloop bespreken de acteurs de voorstelling door middel van een paar stellingen.
Dit is vaak een emotioneel startschot. Daarom is het handig om het zo te plannen dat aansluitend meteen dieper op het onderwerp ingegaan kan worden tijdens de mentorles. Hoe deze les verloopt is van veel dingen afhankelijk: bijvoorbeeld van hoe de mentor het leidt, hoe veilig de sfeer in de klas is of hoe zwaar de ervaringen zijn die gedeeld worden. Dit is vaak een mooi en bijzonder moment voor de klas, waardoor de onderlinge band hechter kan worden!
Materialen:
Care2Share - Powerpoint mentoren
Care2Share - Rollup-Banner 1 (206x85cm)
Care2Share - Rollup-Banner 2 (206x85cm)
Care2Share – Voorbeeld rooster (Excel)
Care2Share - informatie voor ouders (voorbeeld)
Care2Share - Flyer leerlingen (A5)
TIPS&TRICKS
- Zorg voor een mooie locatie om de voorstelling te houden. Een rustige ruimte, met goede akoestiek en plek voor maximaal 60 leerlingen per keer.
- Het klinkt als een open deur, maar het is belangrijk om in het theaterstuk en de mentorles aan te sluiten bij de leeftijd en het niveau van de doelgroep.
- Vaak weet je als mentor al of er in de klas bijzondere privésituaties spelen. Het kan voor die leerlingen fijn zijn om van tevoren alvast ingelicht te worden over wat er te gebeuren staat en om te vragen of ze iets hierover met de klas willen delen.
- Het is belangrijk om van tevoren ook de ouders in te lichten over Care2Share, bijvoorbeeld in de nieuwsbrief van school.
- Lang niet alles is te voorspellen. Zorg er daarom voor dat het tijdens en na de dag goede nazorg is. Vaak kunnen de zorgcoördinator en de mantelzorgorganisatie hier een belangrijke rol in spelen.
Stap 5. Evaluatie en borging
Aandacht voor jonge mantelzorgers is helaas niet iets wat je in één dag kunt afvinken. Het is iets wat niet gedurende het hele jaar actueel zal zijn, maar waar wel altijd rekening mee gehouden moet worden. Daarom streven we naar ‘mantelzorgvriendelijke scholen’, waarbij we willen helpen met borging van het thema door het jaar heen en aanpassingen in het beleid.
Daar staat de school niet alleen voor. Welzijnsorganisaties kunnen hierin ondersteunen en ook de gemeente kan hierin een rol spelen. Daarom raden we aan om enkele weken na de Theaterdag op school een evaluatie te plannen met de betrokken mensen: de schooldirectie, zorgcoördinatoren, het steunpunt mantelzorg, sommige mentoren, maar ook een beleidsambtenaar of wethouder van de gemeente. Hier kunnen, naast alle mooie verhalen die de dag heeft opgeleverd, verbeterpunten besproken worden. Als afsluiting kan de gemeente (de wethouder) een certificaat ‘mantelzorgvriendelijke school’ uitreiken aan de school. Daarmee schud je elkaar de hand en rondt je het traject af met de belofte om jonge mantelzorgers ook in de toekomst te helpen waar dat kan.
Materialen:
Care2Share - Voorbeeld agenda borgingsgesprek
Care2Share- Wat is een mantelzorgvriendelijke school
Care2Share - Sticker
Care2Share - SACZO
Care2Share - Handleiding SACZO
Care2Share - Beslisboom SACZO
TIPS&TRICKS
- De aanwezigheid van de gemeente is niet alleen belangrijk zodat zij weten wat er gebeurt, maar zij kunnen ook kijken of de gemeente iets kan betekenen bij de borging zoals het beschikbaar stellen van middelen voor de theatervoorstelling.
- De uitreiking van het certificaat door de wethouder of ambtenaar zorgt altijd voor een mooi persmomentje.
- In het lijstje met voorbeelden van beleid zitten goede tips om jonge mantelzorgers te kunnen ondersteunen.
- D. Sieh heeft een instrument, SACZO, ontwikkeld om te signaleren welke kinderen van chronisch zieke ouders kans hebben op toekomstige problemen. De beslisboom en vragenlijst kunnen een mentor handvatten geven om het gesprek aan te gaan met een jonge mantelzorger.
Stap 1. Doelgroep
We merken dat het onderwerp het beste bespreekbaar gemaakt kan worden in het voortgezet onderwijs. Je bereikt in een keer grote groepen jongeren die open staan voor maatschappelijke onderwerpen. Daarnaast durven ze zich in de veilige(!) omgeving van een klas vaker kwetsbaar op te stellen.
De toneelvoorstelling door trainingsacteurs is het meest geschikt voor jongeren in de eerste twee klassen van de middelbare school. Daarnaast is het mooi om zo dit onderwerp redelijk vroeg bespreekbaar te maken. Daar hebben ze tijdens de rest van hun middelbare schooltijd voordeel van!
Materialen:
Care2Share Folder - Algemeen (A5)
TIPS&TRICKS
- Zorg voor een veilige sfeer in de klas. De eerste weken van de brugklas is deze sfeer er nog niet altijd, dit kan een reden zijn om het wat later in het jaar te organiseren.
- Scholen hebben vaak een programma rond maatschappelijke thema’s. Het is mooi als hierbij kan worden aangesloten.
- De mentorles is een belangrijk onderdeel van het programma. De ervaring leert dat een gemotiveerde mentor een belangrijke succesfactor is voor het welslagen van het project. Het kan daarom een idee zijn om deelname niet verplicht te stellen, maar deze beslissing aan de mentor te laten.
Stap 2. Voorbereiding
Een goede eerste stap is een overleg tussen de mogelijke samenwerkingspartners, zoals:
- De afdelingscoördinator of de directie van een school. Zo kan het belang van het onderwerp worden benadrukt. Daarnaast is het van belang zorgcoördinatoren te betrekken. Zij kunnen het onderwerp vaak goed inbedden.
- Het lokale Steunpunt Mantelzorg. Zij zijn onmisbaar vanwege hun kennis over mantelzorg en kunnen ook ondersteuning bieden als er een leerlingen zijn die dat nodig hebben. Zij kunnen ook betrokken worden om een informatieve les te verzorgen, zowel voor professionals als leerlingen.
- Het is zinnig om de ambtenaar Informele Zorg van de gemeente te betrekken. De gemeente heeft belang bij zorg en aandacht voor (jonge) mantelzorgers. Bovendien zijn zij vaak een belangrijke financier voor het project.
Als alle partners bereid zijn om samen een Care2Share-event te organiseren kan contact opgenomen worden met Factor Veermans, de theatergroep die de voorstelling speelt die speciaal voor dit programma ontwikkeld is. Zij werken met trainingsacteurs, die goed in staat zijn om het onderwerp op een luchtige manier bespreekbaar te maken. Hier is wel een budget voor nodig.
Tot slot is een goede praktische organisatie van belang. Er moet een goede taakverdelingen worden gemaakt, er moet een strak rooster gemaakt worden door de school, de benodigde materialen moeten worden verzameld. Om dat zo soepel mogelijk te laten verlopen kun je hier een concept draaiboek downloaden. Daarnaast stellen we alle bronmaterialen die je nodig hebt om je eigen Care2Share poster en flyers te maken gratis beschikbaar.
Materialen:
Care2Share - Powerpoint mentoren
Care2Share – Voorbeeld rooster (Excel)
Care2share – Draaiboek
Care2Share folder - Jonge Mantelzorgers (A5)
Care2Share Folder - Algemeen (A5)
Care2Share - Rollup-Banner 1 (206x85cm)
Care2Share - Rollup-Banner 2 (206x85cm)
Care2Share - Sticker
Care2Share - Tickets voor de theatervoorstelling (A5)
Care2Share - Poster(A3)
Care2Share - Voorbeeld persbericht
TIPS&TRICKS
- De lokale mantelzorgorganisaties zijn te vinden via www.mezzo.nl.
- Het is goed om één projectcoördinator aan te stellen.
- Als het belang van dit project wordt onderkend door een leidinggevende op school, zal dit ook bij de mentoren meer draagvlak hebben.
- Lizet Huizing van Factor Veermans kan meer vertellen over de voorstelling.
Zij is bereikbaar via:
020 – 509 11 80
lizet.huizing@factorveermans.nl
www.factorveermans.nl - De communicatieafdeling van de school of de welzijnsorganisatie kan eventueel helpen bij het aanpassen van het PR materiaal .
- Volg het voorbeelddraaiboek niet bij de letter, maar kijk wat voor de school werkt.
Stap 3. Mentorenvoorlichting
Care2Share is er voor jongeren, maar vooral via de professionals die bij hen betrokken zijn. Mentoren hebben een belangrijke rol bij het signaleren en ondersteunen van jonge mantelzorgers. Daarom hebben zij een centrale rol in dit project. Op de dag van het theaterstuk zullen de leerlingen het onderwerp in hun eigen klas bespreken. Om deze situatie zo herkenbaar en veilig mogelijk te maken adviseren we om mentoren zelf deze les te laten verzorgen. Zo zullen de leerlingen eerder geneigd zijn om ervaringen te delen, groeit de kennis over het onderwerp bij de mentor, maar neemt ook het vertrouwen toe om daar in de toekomst naar te handelen.
Om de mentoren daar zo goed mogelijk op voor te bereiden is het belangrijk om hen voor te lichten over dit thema. Onze ervaring is dat veel docenten nog niet bekend zijn met het thema jonge mantelzorgers. De voorlichting of gastles over jonge mantelzorgers kan bijvoorbeeld door een mantelzorgconsulent gegeven worden, of door een preventiemedewerker van de eerstelijns GGZ. Zij kunnen dan ook tips geven om het onderwerp in de klas te bespreken. De PowerPoint-presentatie die je hier vindt kan hiervoor gebruikt worden, maar vaak wordt hier een eigen draai aan gegeven.
Materialen:
Care2Share folder - Jonge Mantelzorgers (A5)
Care2Share - Powerpoint mentoren
Care2Share - Tickets voor de theatervoorstelling (A5)
Care2Share - informatiebrief voor mentoren
TIPS&TRICKS
- Elke school is anders. Het kan handig zijn om van tevoren te informeren welke vragen (of spanningen) er bij de mentoren leven.
- Vaak hebben de mentoren een periodiek overleg. Dit kan een mooi moment zijn om bij aan te sluiten.
- Mentoren zijn vaak op zoek naar een veilige en leuke manier om de les te geven. De werkvormen die hieronder staan kunnen daarbij helpen.
Stap 4. De theaterdag
De dag waarbij het theaterstuk en de mentorles worden gegeven staat centraal. De leerlingen krijgen eerst in groepen van maximaal 60 leerlingen een voorstelling van twee trainingsacteurs die het onderwerp op een zowel luchtige als serieuze manier inleiden en bespreekbaar maken.
Het verhaal dat ze vertellen gaat over een jongen die het erg goed doet op school en die goed kan zingen. Hij heeft ook nog eens een meisje achter zich aanzitten. Hij komt dan ook over als ‘de perfecte leerling’. Op het eerste gezicht lijkt er niks aan de hand. Maar heel voorzichtig kom je erachter dat hij mantelzorger is voor zijn moeder. Hij schaamt zich daarvoor en durft geen hulp te zoeken. Langzamerhand isoleert hij zichzelf en komt in de knel te zitten. Na afloop bespreken de acteurs de voorstelling door middel van een paar stellingen.
Dit is vaak een emotioneel startschot. Daarom is het handig om het zo te plannen dat aansluitend meteen dieper op het onderwerp ingegaan kan worden tijdens de mentorles. Hoe deze les verloopt is van veel dingen afhankelijk: bijvoorbeeld van hoe de mentor het leidt, hoe veilig de sfeer in de klas is of hoe zwaar de ervaringen zijn die gedeeld worden. Dit is vaak een mooi en bijzonder moment voor de klas, waardoor de onderlinge band hechter kan worden!
Materialen:
Care2Share - Powerpoint mentoren
Care2Share - Rollup-Banner 1 (206x85cm)
Care2Share - Rollup-Banner 2 (206x85cm)
Care2Share – Voorbeeld rooster (Excel)
Care2Share - informatie voor ouders (voorbeeld)
Care2Share - Flyer leerlingen (A5)
TIPS&TRICKS
- Zorg voor een mooie locatie om de voorstelling te houden. Een rustige ruimte, met goede akoestiek en plek voor maximaal 60 leerlingen per keer.
- Het klinkt als een open deur, maar het is belangrijk om in het theaterstuk en de mentorles aan te sluiten bij de leeftijd en het niveau van de doelgroep.
- Vaak weet je als mentor al of er in de klas bijzondere privésituaties spelen. Het kan voor die leerlingen fijn zijn om van tevoren alvast ingelicht te worden over wat er te gebeuren staat en om te vragen of ze iets hierover met de klas willen delen.
- Het is belangrijk om van tevoren ook de ouders in te lichten over Care2Share, bijvoorbeeld in de nieuwsbrief van school.
- Lang niet alles is te voorspellen. Zorg er daarom voor dat het tijdens en na de dag goede nazorg is. Vaak kunnen de zorgcoördinator en de mantelzorgorganisatie hier een belangrijke rol in spelen.
Stap 5. Evaluatie en borging
Aandacht voor jonge mantelzorgers is helaas niet iets wat je in één dag kunt afvinken. Het is iets wat niet gedurende het hele jaar actueel zal zijn, maar waar wel altijd rekening mee gehouden moet worden. Daarom streven we naar ‘mantelzorgvriendelijke scholen’, waarbij we willen helpen met borging van het thema door het jaar heen en aanpassingen in het beleid.
Daar staat de school niet alleen voor. Welzijnsorganisaties kunnen hierin ondersteunen en ook de gemeente kan hierin een rol spelen. Daarom raden we aan om enkele weken na de Theaterdag op school een evaluatie te plannen met de betrokken mensen: de schooldirectie, zorgcoördinatoren, het steunpunt mantelzorg, sommige mentoren, maar ook een beleidsambtenaar of wethouder van de gemeente. Hier kunnen, naast alle mooie verhalen die de dag heeft opgeleverd, verbeterpunten besproken worden. Als afsluiting kan de gemeente (de wethouder) een certificaat ‘mantelzorgvriendelijke school’ uitreiken aan de school. Daarmee schud je elkaar de hand en rondt je het traject af met de belofte om jonge mantelzorgers ook in de toekomst te helpen waar dat kan.
Materialen:
Care2Share - Voorbeeld agenda borgingsgesprek
Care2Share- Wat is een mantelzorgvriendelijke school
Care2Share - Sticker
Care2Share - SACZO
Care2Share - Handleiding SACZO
Care2Share - Beslisboom SACZO
TIPS&TRICKS
- De aanwezigheid van de gemeente is niet alleen belangrijk zodat zij weten wat er gebeurt, maar zij kunnen ook kijken of de gemeente iets kan betekenen bij de borging zoals het beschikbaar stellen van middelen voor de theatervoorstelling.
- De uitreiking van het certificaat door de wethouder of ambtenaar zorgt altijd voor een mooi persmomentje.
- In het lijstje met voorbeelden van beleid zitten goede tips om jonge mantelzorgers te kunnen ondersteunen.
- D. Sieh heeft een instrument, SACZO, ontwikkeld om te signaleren welke kinderen van chronisch zieke ouders kans hebben op toekomstige problemen. De beslisboom en vragenlijst kunnen een mentor handvatten geven om het gesprek aan te gaan met een jonge mantelzorger.